
GÖLENİN TARİHÇESİ
Göle, 1551 de Erzurum'a, 1579 da Kars eyaletine bağlanmıştır. 1830 da merkezi Dedeşen köyü olarak Çıldır Sancağı'na, 1866 da bucak merkezi statüsüyle Ardahan kazasına bağlanmıştır. 1878 de Rus işgalinden sonra ise, kaza merkezi Merdinik köyü (şimdiki ilçe merkezi) olmuştur. İlçe; Kazım Karabekir Paşa kuvvetleri ve milislerce 30 Eylül 1920 de Rus işgalinden kurtarılmış ve kırk yıl süren esaret altından çıkmıştır. Bu tarihten 1992 yılına kadar Kars iline bağlı bir ilçe olan Göle, 1992 yılında Ardahan iline bağlanmıştır. Göle ilçe merkezinde belediye teşkilatı 1926 da kurulmuştur. Son olarak, 27 Mayıs 1992 tarihinde 3806 sayılı kanun ile Ardahan iline bağlanmıştır.
ÇEVRE
İlçemiz Kuzeyinde Ardahan İl Merkezi, Güneyinde Kars ın Selim, Sarıkamış ilçesi, Doğusunda Kars'ın Susuz ilçesi, Güney doğusunda Kars İli, Kuzey batısında Erzurum'un Olur İlçesi, Güney batısında Erzurum'un Şenkaya ilçesi ile çevrili olup, İl Merkezine uzaklığı 42 Km' dir.
ARAZİ YAPISI
İl merkezine olan uzaklığı 45 km dir. İlçe merkezi ortalama rakımı 2038 metre olan düz bir alana kurulmuştur. Köyler ise kısmen düz ve kısmen de engebeli arazi üzerine yerleşmiştir. İlçenin toplam yüzölçümü 1420 Km2'dir. Arazinin bir kısmı orman örtüsü ile diğer kısımları ise çayır ve mera ile kaplıdır. Ardahan ormanlarının yaklaşık %65 i Göle ilçesinde bulunmaktadır. İlçenin her tarafı yeşil olduğu için Yeşil Göle adını almıştır. İlçemizde tarımsal ürün olarak arpa, buğday ve patates yetiştirilmektedir
İKLİMİ
Kışları uzun, çok sert ve soğuk, yazları ise ılık ve yağışlı geçen karasal iklime sahiptir. Kış aylarında soğukluk -30 ya da 35 dereceye kadar düşer. Çok sert geçen kış aylarında yağan karın kalınlığı en az bir metreye ulaşır. Göle ovası, çukurluğu nedeniyle kış boyunca kimi zaman sisli günler geçirir. Yaz aylarında ise sıcaklık 25-30 dereceye kadar yükselir.
NÜFUS VE YÜZÖLÇÜMÜ
Göle, nüfus ve yüzölçümü bakımından Ardahan ın en büyük ve en önemli ilçesidir. İlçede 53 köy vardır. Belediyesi olan sadece Köprülü beldesidir. Göle ilçesi bir ilçe belediyesi, dört mahalle, bir adet belde belediyesi ve 53 köyden ibarettir. Oba ve benzeri yerleşim birimleri bulunmaz.
İLÇE EKONOMİSİ
Genelde hayvancılığa dayanmaktadır. İlçe, bölgenin en önemli canlı hayvan yetiştirme merkezlerindendir. Hayvan besiciliği ve mandıracılığı olmak üzere iki kısımda gerçekleştirilmektedir. Ayrıca hayvancılığın ve tarımın gelişmesi için ilçede "İnekhane"de denilen Göle Tarım İşletmesi kurulmuştur. Tarımsal faaliyetlerde arpa, buğday, yulaf, patates ekimi yapılmaktadır. Büyükbaş hayvancılığın yanı sıra küçükbaş hayvancılık ile tavuk, hindi, kaz, ördek gibi kümes hayvanları da yetiştirilmektedir, ayrıca arıcılık da yapılmaktadır.
Ticaret alanında: ise alışveriş merkezleri, bakkal, market, marangoz, tamir atölyeleri, internet cafeler, kahvehaneler ve altısı fabrika düzeyinde sanayi tesisleri olmak üzere onlarca mandıra hizmet vermektedir. İlçe, hayvancılık ve ormancılıkta bölgesinin merkezi konumundadır. Hayvancılık alanında Tarım İşletmesi, ormancılık alanında ise Orman İşletmesi hizmet vermektedir. Göle nin sahip olduğu iktisadi güç, Ardahan da dahil olmak üzere, ile bağlı ilçelerin hepsinden büyüktür. Bu yönüyle Göle, Ardahan ilinin ticaret merkezidir.
İlçe turizm açısından önemli bir potansiyele sahip olup, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekecek görmeye değer tarihi eserleri bulunmaktadır. Bunlar arasında, Dedeşen köyünde yer alan türbe, camii, kümbet, Kalecik köyündeki Kalecik Kalesi, Uğurtaşı köyü kalesi bulunmaktadır. Yavuzlar, Çakıldere, Günorta, Uğurtaşı, Yiğitkonağı ve adını sayamadığımız birçok köyümüzde kilise ve şapel kalıntıları bulunmaktadır. İlçede;1995 yılından bu yana ise gurbet-sıla kaynaşmasını sağlamak adına Ulusal anlamda her yıl Kaşar Festivali yapılmaktadır. Bu festival ilçeye ayrı bir canlılık getirmektedir.
Göle´nin 53 tane köyü vardır. Köylerin eski ve yeni isimleri aşağıya yazılmıştır. |
||
Eski Adı-Yeni Adı 1.Abur - Dengeli 2.Altunbulak - Altunbulak 3.Arpaşen - Arpaşen 4.Boğatepe - Boğatepe 5.Cicor - Budaklı 6.Çardaklı - Çardaklı 7.Çobanköy - Çobanköy 8.Çölpenek - Serinçayır 9.Çullu - Çullu 10.Dedeşen - Dedeşen 11.Dörtkilise - Uğurtaşı 12.Gırdımal - Durucasu 13.Eski Demirkapı - Eski Demirkapı 14.Gundik - Koyunlu 15.Gülistan - Gülistan 16.Heve - Sürügüden 17.Hımıskar - Durançam 18.Hokam - Çayırbaşı 19.Hoştülbent - Hoştülbent 20.Kalecik - Kalecik 21.Karatavuk - Esenyayla 22.Kelpikor - Esenboğaz 23.Keşer - Dedekılıç 24.Kızılkilise - Günorta 25. Kirziyan - Karlıyazı 26. Konk - Kuzupınar 27. Gorevenk - Köprülü |
Eski Adı - Yeni Adı 28.Lavustan - Gedik 29.Lelevarginis - Balçeşme 30.Mıhgerek - Çalıdere 31.Mizarat - Çakırüzüm 32.Mollahasan - Mollahasan 33.Okçu - Okçu 34.Orakilise - Çakıldere 35.Poladik - Kayaaltı 36.Pülümor - Dölekçayır 37.Salut - Dereyolu 38.Samzerek - Yeleçli 39.Sasadel - Damlasu 40.Senemoğlu - Senemoğlu 41.Sinot - Samandöken 42.Sivin - Filizli 43.Şeki - Kuytuca 44.Tahtakıran - Tahtakıran 45.Tellioğlu - Tellioğlu 46.Toptaş - Toptaş 47.Türkeşen - Yiğitkonağı 48.Urut - Bellitepe 49.Üçkilise - Yavuzlar 50.Varginis - Yanatlı 51.Yağmuroğlu - Yağmuroğlu 52.Yeni Demirkapı - Yeni Demirkapı 53.Yeniköy - Yeniköy |